Lipski Antoni Jan Nepomucen Wojciech (1860–1930), członek pruskiej Izby Panów, uczestnik powstania wielkopolskiego. Ur. 22 VII w Lewkowie koło Ostrowa Wlkp. w rodzinie ziemiańskiej, syn Józefa i Antoniny z Koczorowskich. Do gimnazjum uczęszczał w Ostrowie, gdzie w r. 1879 zdał maturę. Studiował prawo i ekonomię w Krakowie, Wrocławiu i Lipsku. W l. 1880–1 był członkiem Tow. Literacko-Słowiańskiego i sekretarzem Tow. Górnośląskiego we Wrocławiu. W r. 1884, z powodu zgonu ojca i obowiązku zajęcia się majątkiem, przerwał pracę nad rozprawą doktorską. Odziedziczył Lewków. Działalność publiczną rozwijał L. na polu samorządowym, rolniczym i w obronie własności polskiej. Zasiadał w sejmiku i wydziale powiatowym w Ostrowie oraz sejmiku poznańskim. Udzielał się w kółkach rolniczych. Był radcą i członkiem Wydziału Ziemstwa Kredytowego w Poznaniu oraz zastępcą członka Zarządu Izby Rolniczej Prowincji Poznańskiej. W r. 1900 należał do współtwórców Związku Ziemian Wielkopolskich, który miał chronić majątki polskie przed zakusami Komisji Kolonizacyjnej. W r. 1907 został członkiem pruskiej Izby Panów, w której sprzeciwiał się uchwaleniu ustawy o wywłaszczeniu. Odmówił przyjęcia z rąk zaborcy tytułu hrabiowskiego.

W okresie pierwszej wojny światowej jeździł do Szwajcarii, pośrednicząc w kontaktach między zaborem pruskim a Centralną Agencją Polską w Lozannie oraz później z Komitetem Narodowym Polskim w Paryżu. W połowie 1918 r. został członkiem tajnego Centralnego Komitetu Obywatelskiego w Poznaniu. Co najmniej od tego momentu datuje się jego współpraca z radcą Walentym Danielakiem z Bilczewa. Walenty Danielak od 1922 roku był jego przedstawicielem i radcą prawnym majątku w Karskach. We wrześniu 1918 roku zorganizował Komitet Obywatelski w Ostrowie, który wybrał go swym przewodniczącym i desygnował na starostę ostrowskiego. Po przewrocie 10 XI 1918 r. pełnił w Ostrowie funkcje kontrolera landrata i był członkiem Powiatowej Rady Ludowej. Należał do grupy aktywistów opowiadających się za współpracą zaboru pruskiego z władzami polskimi w Warszawie. Wspólnie z Bogdanem Szembekiem zabiegał o utworzenie na terenie byłej Kongresówki armii wielkopolskiej, którą miał dowodzić jego kuzyn ppłk Kazimierz Rzeszewski. Brał L. udział w obradach Polskiego Sejmu Dzielnicowego w Poznaniu. Dn. 31 XII 1918 został starostą ostrowskim jako pierwszy polski urzędnik tej rangi w Wielkopolsce. Jego dziełem było stworzenie polskiej administracji w powiecie. Troszczył się o pracę dla Polaków – byłych żołnierzy pruskich oraz roztoczył opiekę nad jeńcami rosyjskimi wracającymi z Niemiec. Ze swego majątku nie szczędził ofiar na rzecz odradzającej się Polski. Dn. 20 I 1920 ustąpił ze starostwa z uwagi na zły stan zdrowia. Odtąd zajmował się tylko gospodarstwem. W r. 1928 podejmował w Lewkowie prezydenta Rzpltej Pol.

W rękopisie pozostawił Moje wspomnienia z powstania wielkopolskiego 1918/19 (w posiadaniu rodziny). Był prezesem honorowym Tow. Powstańców i Wojaków w Ostrowie. Odznaczono go Orderem Polonia Restituta, Krzyżem Niepodległości (pośmiertnie) oraz krzyżami i odznakami powstańczymi. Zmarł po długiej chorobie 16 X 1930 w Lewkowie, gdzie został pochowany w grobowcu rodzinnym. L. ożeniony był (od r. 1890) z Zofią Lipską, córką Jana, marszałka szlachty gub. witebskiej i uczestnika powstania styczniowego. Z małżeństwa tego pozostali synowie: Jan, prezes Tow. Rolniczego w Wielkopolsce (zob.), oraz Józef, dyplomata (zob.). Młodszy brat L-ego Kazimierz (1870–1940), właściciel Górzna, w okresie zaborów należał do wybitniejszych konserwatystów poznańskich.

Fot. w: Wieliczka Z., Od Prosny po Rawicz, P. 1931; – Karwowski S., Historia Wielkiego Księstwa Poznańskiego, P. 1931 III; Marczewski J., Narodowa Demokracja w Poznańskiem 1900–1914, W. 1967; Szymiczek F., Stowarzyszenia akademickie polskiej młodzieży górnośląskiej we Wrocławiu 1863–1918, Wr. 1963; – Dziennik Polskiego Sejmu Dzielnicowego w Poznaniu, P. 1918 s. 108; Handbuch über den Königlich Preussischen Hof und Staat für das Jahr 1900–1918, Berlin 1899–1918; – „Orędownik Ostrowski” 1930 nr 83, 84; – Arch. Uniw. Wrocł.: Kania A., Studia uniwersyteckie członków Tow. Literacko-Słowiańskiego we Wrocławiu, (mszp. rozprawy doktorskiej); – Szembek B., Ze wspomnień (mszp. w posiadaniu Ireny Bobbé w Chorzowie); – Informacje synowej Antoniny Janowej Lipskiej i wnuka Wojciecha Lipskiego.