Maria Nawrocka – pochodziła z patriotycznej rodziny kupieckiej Edwarda Nawrockiego s. Jana oraz Franciszki z Zielezińskich. Urodziła się 7 grudnia 1927 roku w Krotoszynie, jako pierwsze dziecko Edwarda i Franciszki. Siostra Zbigniewa Nawrockiego (1932) oraz  Kazimiery (1930). 

W okresie międzywojennym mała Maria uczęszczała w latach 1934-1939 do Szkoły Powszechnej, mieszczącej się przy Seminarium Nauczycielskim w Krotoszynie (ul. Zdunowska). Niestety wojna przerwała jej edukację. Wychowywana była w domu o wielkich tradycjach patriotycznych. Kiedy wybuchła wojna w 1939 roku, rodzinie Nawrockich, jako “elementowi niebezpiecznemu”, Niemcy nakazali – w trybie natychmiastowym opuszczenie Wielkopolski, oraz przeniesienie całej rodziny do  Generalnego Gubernatorstwa. Ostatecznie rodzina Edwarda trafiła do Kępna, gdzie przedsiębiorstwo “Społem” zaproponowało Edwardowi prace na rzecz rozwoju przemysłu drobiarsko – jajczarskiego (nabiał). Edward pracując na rzecz poczciwego kupca niemieckiego, pomagał okolicznej ludności.

Mała Maria kontynuowała naukę w ramach tzw. tajnych kompletów. Była to zasługa ojca Edwarda, któremu bardzo zależało, aby dzieci kontynuowały naukę pod okiem polskich nauczycieli. W 1941 roku Maria Nawrocka została złapana przez Niemców w czasie ulicznej łapanki w Kępnie. Jednak jeden z kupców niemieckich, niejaki Hoffmann wybronił dziewczynę w taki sposób, że nakazał jej wycofać się na tył pojmanych Polaków i uciekać. Niemiecki kupiec w czasie wojny uratował wiele dzieci przed śmiercią.

Od połowy 1941 roku Maria Nawrocka podjęła pracę w jednym ze sklepów poczciwego Hoffmanna. Po zakończeniu działań wojennych, w wyniku decyzji profesor Rychlickiej, Maria została przyjęta od razu do drugiej klasy Gimnazjum w Kępnie. W maju 1946 roku mogła już przystąpić do tzw. “Małej Matury”.

Kiedy w 1946 roku otwarto Liceum Spółdzielcze w Poznaniu, Maria postanowiła kontynuowac naukę w Poznaniu. Była to Szkoła Handlowa “Społem” o profilu szkoły średniej. Ukończyła tę szkołę w 1947 roku z tytułem: Technik – Technolog Artykułów Spożywczych ze specjalnością jajczarsko – drobiarską. W 1948 roku realizuje praktykę w PSS “Społem” w Gdyni.

W końcu 1948 roku przenosi się do Olsztyna, gdzie pracuje w PSS Społem aż do emerytury w 1987 roku. Po osiągnięciu wieku  emerytalnego, z własnej woli pracowała dalej, ale w 1990 roku, w wyniku restrukturyzacji jej zakładu pracy, Maria musiała już całkowicie zaprzestać pracy. W 1951 roku, w nie do końca wyjaśnionych okolicznościach, w Szpitalu na Oczki w Warszawie umiera ojciec Marii, Edward.

Od 1958 roku Maria jest czołową aktywistką Towarzystwa Przyjaciół Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

18 stycznia 1981 roku zainaugurowano w Olsztynie działalność tzw. KIK, czyli Katolickiego Instytutu Kulturalnego, do którego też należała Maria Nawrocka. Maria była w Zarządzie tego stowarzyszenia, gdzie pełniła funkcję skarbnika. Hasłem KIK było: “Dobra Ojczyzny, Kościoła i bliźniego bronić“. Do tego stowarzyszenia należała też jej mama Franciszka oraz siostra Kazimiera i Maria. Były przez tą działalność prześladowane i nękane przez komunistów. W latach 1980 – 1990 współpracowała z NSZZ Solidarność, nie będąc jednak członkiem tej organizacji. W 1987 roku umiera jej mama Franciszka.

W 1992 roku, dzięki staraniom Marii Nawrockiej oraz jej koleżanki z Giżycka (mąż jej był oficerem Wojska Polskiego w stopniu majora, a potem kierownikiem zakładu “Społem” w Giżycku), w Olsztynie powstaje Stowarzyszenie Rodzin Katyńskich. Maria jest bratanicą mjr Władysława Nawrockiego z Krotoszyna, który poległ w Katyniu (zamordowali go Sowieci) 23 kwietnia 1940 roku. Powołano Zarząd stowarzyszenia Rodziny Katyńskie, w skład którego weszła też Maria Nawrocka.

23 kwietnia 2010 roku, dzięki wsparciu posłanki PIS Iwony Arent, Marii Nawrockiej udało się upamiętnić mjr. Władysława Nawrockiego w Olsztynie, gdzie posadzono uroczyście Dąb Pamięci Jego imienia w Parku im. J. Kusocińskiego, oraz upamiętniono to wydarzenie tablicą pamięci. 

3 maja 2014 roku w Parku im. Janusza Kusocińskiego odsłonięto obelisk i tablicę poświęconą Parze Prezydenckiej Lechowi i Marii Kaczyńskim oraz mjr. Władysławowi Nawrockiemu.

Od początku 2015 roku Maria Nawrocka aktywnie współpracowała z krewnym – ppłk. rez. Krzysztofem Feliksem Nawrockim, w zakresie dalszego upamiętniania i popularyzacji historii rodziny Nawrockich. Efektem tej współpracy jest nadanie imienia Władysława Nawrockiego jednemu z Rond w Krotoszynie oraz nadanie imienia ulicy Franciszka Nawrockiego w Ostrowie Wielkopolskim. Rondo w Krotoszynie otwarto nieoficjalnie 26 maja 2016 roku.

Poczta Polska upamiętniła Władysława Nawrockiego Kartą Okolicznościową z okazji pierwszej rocznicy nadania jego imienia Rondu w Krotoszynie. Powstały też 4 biogramy Władysława Nawrockiego m.in. w Wikipedii, Wikimedia Commons, Zdunowskim Portalu Historycznym (ZPH) oraz stronie rodzinnej: “Dzieje Rodziny Patriotycznej”.

Można śmiało dzisiaj powiedzieć, że Maria Nawrocka (nazywana Marylką), była matką historii rodzinnej i dbałości o pamięć przodków. Zawsze życzliwa, z dużą wiedzą historyczną. Pomocna każdemu i w każdej chwili,  obdarzająca wszystkich dobrym, ciepłym humorem.

 Zmarła 30 sierpnia 2019 roku w Ostródzie.